Χάσμα γενεών

  Οι εποχές αλλάζουν και το βλέπουμε όλοι. Έχουν γίνει συζητήσεις επί συζητήσεων, έχουν γραφτεί άρθρα και έχουν ανέβει βίντεο για τις διαφορές μεταξύ των γενεών. Εγώ όντας γεννημένος τη δεκαετία του 80', βλέπω τα παιδιά που είναι τώρα στο γυμνάσιο και στο λύκειο και νιώθω ότι απέχουμε 30-40 χρόνια και ας μην έχω πατήσει καν τα 30...
Θα προσπαθήσω λοιπόν σ'αυτό το κείμενο να δώσω μερικές διαφορές μεταξύ της δικής μου γενιάς και της τωρινής. Προφανώς και θα πω πράγματα χιλιοειπωμένα αλλά θα τα πω απ΄την δική μου σκοπιά και τις δικές μου προσωπικές εμπειρίες. Το δύσκολο βέβαια σε τέτοια άρθρα είναι να βρεις από που να αρχίσεις.

Καθημερινότητα

Δημοτικό: Πηγαίναμε σχολείο, το μεσημέρι τρώγαμε με την οικογένειά μας και το απόγευμα λέγαμε ένα "μαμά (ή μπαμπά) πάω να βρω τα παιδιά" και έξω απ΄την πόρτα. Οι γονείς μας δίναν ώρα επιστροφής (ή το κλασσικό "μόλις νυχτώσει να είσαι σπίτι") και ήταν σίγουροι ότι θα το τηρήσουμε (σε μια εποχή μάλιστα που δεν υπήρχαν κινητά για να μας ελέγχουν για το που είμαστε όπως σήμερα). Βρίσκαμε λοιπόν τους φίλους μας (πολλές φορές χωρίς να συνεννοηθούμε γιατί ξέραμε ότι θα είναι εκεί) και παίζαμε κυνηγητό, κρυφτό, σκλαβάκια, μήλα, μπάσκετ ή ποδόσφαιρο (αν μας άφηναν οι μεγαλύτεροι που παίζανε εκείνη την ώρα ή αν ήταν άδειο το γήπεδο του σχολείου) ή απλά κάναμε βόλτες με τα ποδήλατα. 

Σήμερα τα παιδιά συνεννοούνται με τα κινητά που θα βρεθούν και συνήθως αυτό το που είναι το Internet Cafe, για να "καούν" σε Online Gaming ή κάθονται σπίτι τους και παίζουν με τις ώρες στον υπολογιστή.

Γυμνάσιο: Σαφώς λιγότερος ελεύθερος χρόνος, αφού ήταν πιο δύσκολα και πολλά τα μαθήματα αλλά οι δραστηριότητες παρέμεναν στάνταρ με το δημοτικό. Υπήρχαν βέβαια και οι βόλτες για καμιά μπύρα (που θεωρούνταν υπέρτατη μαγκιά) ή κανένα σινεμά, αλλά το μπάσκετ ή το ποδόσφαιρο ήταν η μεγάλη μας καψούρα. Επίσης βγαίναμε μόνο Παρασκευή ή Σάββατο και γυρνάγαμε 11-12 βαριά (τουλάχιστον εγώ γύρναγα τότε, γιατί είχα φίλους που 10 η ώρα, με το ζόρι ήταν έξω). 

Αντίστοιχα τα γυμνασιόπαιδα σήμερα, είναι όλη την ώρα έξω (απορώ πότε διαβάζουν κιόλας), στις καφετέριες, στα bars και τα clubs, πίνοντας με το κιλό (ή το λίτρο αν προτιμάτε) ποτά και σφηνάκια και γυρνώντας σπίτι τα χαράματα (η αλήθεια είναι ότι αυτό με τα χαράματα συμβαίνει Παρασκευή-Σάββατο). Είναι φοβερό να έχω την διπλάσια ηλικία απ'αυτά τα παιδιά, να βγαίνω να πιω ένα ποτό και να φεύγω νωρίτερα απ'αυτά.

Λύκειο: Στο Λύκειο ισχύει ότι περίπου και για το Γυμνάσιο. Πολύ διάβασμα (+ φροντιστήρια πλέον) και για να βγεις μεσοβδόμαδα έπρεπε την επομένη να είναι αργία. Είχαμε αρχίσει να μαθαίνουμε τις καφετέριες και να ξέρουμε πώς μας αρέσει καλύτερα ο φραπές (τότε φρέντο δεν υπήρχε). Θα καταντήσω κουραστικός αλλά ακόμα και στο Λύκειο (που έξοδος για καφέ σήμαινε και άλλα πράγματα..), εμείς θα προτιμούσαμε να μαζευτούμε να παίξουμε ένα μπασκετάκι, παρά να πάμε να πιούμε έναν καφέ (εγώ πάντως την πρώτη μου κοπέλα την έριξα όταν με είδε να παίζω μπάσκετ και ενώ στην κοπέλα αυτήν πέρασα απαρατήρητος 2 μήνες πριν, όταν βρεθήκαμε σε μια παρέα για καφέ). Τώρα άμα δεις παιδιά Λυκείου (για να μη πω Γυμνασίου και ακουστώ υπερβολικός) να παίζουν μπάσκετ απογευματιάτικα, κάνεις τον σταυρό σου. Θυμάμαι ότι εμείς παίζαμε ξύλο για το ποιός θα παίξει μπάσκετ στο γήπεδο του (Δημοτικού) σχολείου της γειτονιάς μου και τώρα 10+ χρόνια μετά, το γήπεδο αυτό είναι άδειο.

Σχέση με το άλλο φύλο

Δημοτικό: Λίγα πράγματα. Είχαμε τους ψευτο-έρωτες μας, αφιερώναμε τραγούδια μέσω του ραδιοφώνου και αν ήσουν τυχερός μπορεί να έδινες και κανένα φιλί (ίσα ίσα ακουμπούσαν τα χείλη συνήθως). Από'κει και πέρα δεν είχαμε και εύκολη πρόσβαση σε ταινίες και περιοδικά ακατάλληλου περιεχομένου, ώστε να πονηρευτούμε και λίγο περισσότερο. Για μας το "9μιση βδομάδες" και το "Βασικό Ένστικτο" (ειδικά αυτό) ήταν σκληρό πορνό. Θυμάμαι μια φορά στην ΣΤ' Δημοτικού (αν δεν απατώμαι), το έχουμε σκάσει απ΄το σχολείο και έχουμε πάει με την παρέα μου στο σπίτι του ενός, που ο πατέρας του είχε μια τεράστια συλλογή από πορνοταινίες και τις βάλαμε να τις δούμε. Εμπειρία ζωής, απλά! Περιττό να σας πω, ότι η αντίδραση μας όσο τις βλέπαμε ήταν να γελάμε ακατάπαυστα (κλασσική περίπτωση αμηχανίας). 

Αντίστοιχα σήμερα, ο οποιοσδήποτε πιτσιρικάς με Internet που οι γονείς του δεν ελέγχουν, μπορεί με ένα απλό κλικ όχι απλά να δει αλλά να επιλέξει και την κατηγορία του σεξοβίντεο που θέλει. Αλλά και Internet να μην είχε, αν ανοίξει την τηλεόραση θα δει παντού κώλους και στήθη, όπως και ένα σωρό ταινίες ή σειρές με σκηνές σεξ. Έτσι βλέπεις αγόρια και κορίτσια να βρίσκουν πολύ λογικό να αρχίσουν τις ερωτικές περιπτύξεις απ΄τα 10-11 χρόνια τους (έχω ακούσει ιστορίες να σας σηκωθεί η τρίχα).

Γυμνάσιο: Εδώ πλέον αρχίσαμε να το βλέπουμε αλλιώς το πράγμα. Καψούρες μεγάλες, ερωτικές εξομολογήσεις και εξοικείωση με τον όρο "ΧΥΛΟΠΙΤΑ" (για άλλους λιγότερο, για άλλους περισσότερο). Φιλάκια (άρχισε να "παίζει" και γλώσσα τώρα), χούφτωμα πάνω απ'τα ρούχα (αν είχες τον τρόπο σου και κάτω απ΄τα ρούχα) και με αυτά ήσουν ο μάγκας του σχολείου (αν κάποιος έκανε κάτι περισσότερο ήταν η εξαίρεση και όχι ο κανόνας). Πλέον αρχίσαμε να παίρνουμε στην κατοχή μας περιοδικά όπως Playboy,ΜAX και Penthouse, χρησιμοποιώντας αυτόν που φαινόταν πιο μεγάλος και είχε πιο πολύ θάρρος (εγώ ήμουν συνήθως αυτός) για να πάει στον περιπτερά να το αγοράσει και βρίσκαμε τον τρόπο να δούμε και καμία ταινία ακατάλληλου περιεχομένου. 

Στην σημερινή εποχή αν δεν έχεις κάνει σεξ στο γυμνάσιο (ή έστω τα προκαταρτικά), είσαι και δαχτυλοδειχτούμενος. Τα κοριτσάκια βιάζονται να μεγαλώσουν γρήγορα, ντύνονται πιο προκλητικά και από γυναίκες πολύ μεγαλύτερες απ'αυτά και κάνουν πράγματα που αργότερα θα μετανιώσουν. Τα αγόρια φυσικά άλλο που δε θέλουν, εκμεταλλευόμενοι τις ευκαιρίες κάθε φορά.

Λύκειο: Στο Λύκειο, τα πράγματα πάνε ένα βήμα παραπέρα. Όσοι κάναν τα απλά στο Γυμνάσιο, στο Λύκειο κάναν τα σύνθετα. Όσοι δεν τα κάναν, αρχίζουν να τα κάνουν σε αυτήν την ηλικία. Υπάρχουν φυσικά και οι περιπτώσεις ατόμων που πήδηξαν τάξεις (και όχι μόνο...) και πήγαν απ΄το 0 ή το 1 στο 8-9 (δεν πρόκειται να μπω σε λεπτομέρειες τι είναι το καθένα) αλλά ήταν λίγες. Επίσης στην ηλικία αυτή, υπήρχαν και πολλά παιδιά που πλήρωναν για να το κάνουν. 

Θα ήταν λογική αυτή η φυσική εξέλιξη των πραγμάτων που περιέγραψα παραπάνω και για την σημερινή γενιά, αν αυτή δεν είχε προχωρήσει ήδη πολύ τα προηγούμενα χρόνια. Το "όσοι κάναν τα απλά στο Γυμνάσιο, στο Λύκειο κάναν τα σύνθετα" που είπα στην αρχή, έχει άλλη έννοια για την τωρινή γενιά. Μόνο το γεγονός, ότι πολλά αγόρια και κορίτσια βιντεοσκοπούν με τα κινητά αυτά που κάνουν, φτάνει και περισσεύει (για να μην επεκταθώ στις δραστηριότητες). Φυσικά και υπάρχουν αγόρια και κορίτσια που δεν εμπίπτουν σε αυτό που περιγράφω αλλά αυτοί είναι η μειοψηφία, ενώ στα δικά μας χρόνια η μειοψηφία ήταν αυτοί/αυτές που τα κάναν. Φυσικό επακόλουθο να έχει χαθεί και η έννοια του έρωτα, της αγάπης και της σχέσης, μια και οι περισσότεροι/ες δεν ξέρουν γιατί κάνουν αυτό που κάνουν. Αλλάζουν ταίρι πιο συχνά και απ΄το status τους στο Facebook (με την ευκαιρία το θέμα FB, Zoo, Hi-5 και λοιπά κοινωνικά δίκτυα θα με απασχολήσει σε άλλο άρθρο, γιατί θέλει πολύ ανάλυση) κάνοντας το κέφι τους και χωρίς να έχουν ενδιαφέρον να δούνε παραπέρα απ'αυτό. Μπορεί να με κράξετε, αλλά εγώ κατηγορώ τις κοπέλες γι'αυτό, γιατί αυτές αποφασίζουν αν θα γίνει κάτι. Αν δεν θέλουν αυτές, δε γίνεται τίποτα! Αυτές όμως, με τον φόβο να μην τις απορρίψουν τα αγόρια που τους αρέσουν ή να θεωρηθούν "ξενέρωτες" (και με τόσες άλλες να είναι "διαθέσιμες) υποκύπτουν.

Σχέση με γονείς

Εδώ δε θα το πάρω ηλικιακά, αλλά γενικά. Θεωρώ ότι απ'τους λόγους που έχουν αλλάξει τα πράγματα σήμερα, είναι η αδιαφορία των γονέων. Εγώ αν και παιδί χωρισμένων γονιών, δεν θυμάμαι ποτέ την μητέρα μου να μην ασχολήθηκε με τα προβλήματα μου ή να μην φρόντισε να με "στρώσει" όποτε ξέφευγα. Επίσης μου έμαθε την σημασία του "όχι". Δεν μου στέρησε τίποτα αλλά δεν υπέκυπτε και σε όλες τις επιθυμίες μου. Πλέον οι γονείς, δεν αρνούνται τίποτα και κάνουν όλα τα χατήρια των παιδιών για να τα ξεφορτωθούν αλλά και να καλύψουν την έλλειψη ενδιαφέροντος προς αυτά. Θεωρούν δηλαδή, ότι η έλλειψη ποσοτικού και ποιοτικού χρόνου με τα παιδιά, καλύπτεται με αυτόν τον τρόπο. Τέλος απ΄τους γονείς μου έμαθα την αξία των χρημάτων. Η μητέρα μου, μου έδινε ένα χιλιάρικο δραχμές για να βγάλω την βδομάδα (και παραπάνω αν γινόταν) και εγώ φρόντιζα να τα κουμαντάρω όσο μπορούσα. Σήμερα τα 20ευρα και τα 50ευρα πάνε σύννεφο και τα πιτσιρίκια ξοδεύουν ασύστολα. Καθημερινά 20αρια σε Ίντερνετ καφέ (το άκουσα πρόσφατα σε ρεπορτάζ καναλιού), συχνούς καφέδες και ποτά, τσιγάρα και φυσικά, πανάκριβα ρούχα. Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που τα περισσότερα παιδιά αυτά είναι καλομαθημένα και στην πρώτη δυσκολία που θα βρούν ή την πρώτη φορά που θα πιεστούν, μπλοκάρουν και δεν ξέρουν πως να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα.

Να κλείσω λέγοντας ότι αυτό το άρθρο με παίδεψε πάρα πολύ. Το έσβηνα και το ξαναέγραφα επί 5 ώρες. Άλλαξα το περιεχόμενο, τη δομή και το ύφος τουλάχιστον 4 φορές. Προσπάθησα να συμπτήξω όσο μπορώ αυτά που έχω στο μυαλό μου και να αναφέρω τους 3 πιο σημαντικούς τομείς που υπάρχει διαφορά στις γενιές. Σε κάποια ίσως είμαι πολύ αυστηρός, αλλά είναι πως τα βλέπω σαν παρατηρητής. Επίσης να πω ότι δεν αφορούν το 100% των παιδιών της νέας γενιάς, αλλά ένα μεγάλο μέρος αυτών. Αν κάποιος έχει κάποια παρατήρηση να κάνει ή να προσθέσει κάτι είναι πάντα ευπρόσδεκτος.