Πέμπτη 5 Ιουλίου 2012

Άγνωστες πληροφορίες για τον εγκέφαλο

  Από σήμερα ξεκινάω μια νέα ενότητα στο blog η οποία θα περιέχει άχρηστες (αλλά ενδιαφέρουσες) πληροφορίες. Σήμερα λοιπόν θα ασχοληθώ με τον ανθρώπινο εγκέφαλο. Είναι το πιο ζωτικό ανθρώπινο όργανο μαζί με την καρδιά. Αυτό επεξεργάζεται την κάθε κίνησή μας, μέσω αυτού σκεφτόμαστε και παίρνουμε αποφάσεις.
Αυτά είναι λίγο πολύ γνωστά. Υπάρχουν όμως και κάποια πράγματα που ο πιο πολύς κόσμος δεν γνωρίζει για τον εγκέφαλό μας. Πληροφορίες που προέκυψαν μετά από έρευνες και πειράματα και θεωρώ ότι είναι αρκετά ενδιαφέροντα. Ας τα δούμε λοιπόν.

Χρησιμοποιούμε περισσότερο απ΄το 10% του εγκεφάλου μας
Η κοινή άποψη που υπάρχει ότι χρησιμοποιούμε μόνο το 10% του εγκεφάλου μας, δεν είναι τίποτα άλλο πέρα από μύθος. Αυτός ο μύθος διαιωνίστηκε μέσω ταινιών και διαφόρων ατόμων που ασχολούνται με την παραψυχολογία, με το σκεπτικό ότι όποιος χρησιμοποιεί παραπάνω απ΄το 10% του εγκεφάλου είναι θαύμα της φύσης και "ξεχωριστός". Υπάρχει άλλωστε και πρόσφατη ταινία (Limitless) στην οποία ένας αποτυχημένος συγγραφέας, παίρνει ένα χάπι το οποίο επιτρέπει να χρησιμοποιείς το 100% του εγκεφάλου και παίρνοντας το γίνεται υπεράνθρωπος. H πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική μια και στην ουσία χρησιμοποιούμε όλα τα μέρη του εγκεφάλου, σε διαφορετικές περιπτώσεις (ομιλία,σκέψη,κίνηση κλπ κλπ) και απλά κάποια είναι ενεργά και κάποια όχι σε κάθε μια απ'αυτές. Αυτό αποδεικνύεται και απ΄τα περιστατικά εγκεφαλικού τραύματος που έχουν εμφανιστεί ως σήμερα, τα οποία μας έχουν δείξει ότι δεν υπάρχει περιοχή του εγκεφάλου που αν καταστραφεί δεν θα προκαλέσει δυσλειτουργία στο άτομο.

Στην ηλικία των 7 έχει διαμορφωθεί το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου
Σύμφωνα με έρευνες ως την ηλικία των 7 ο εγκέφαλος έχει διαμορφωθεί κατά 95% περίπου. Γι'αυτό και ο εγκέφαλος ενός 2χρονου χρησιμοποιεί διπλάσια ενέργεια απ'αυτόν ενός ενήλικα. Παρακολουθώντας την εξέλιξη μάλιστα του εγκεφάλου, οι ερευνητές κατέληξαν σε πολλά ενδιαφέροντα συμπεράσματα όπως για παράδειγμα το, γνωστό σε όλους, δεδομένο ότι ο εγκέφαλος των αντρών είναι μεγαλύτερος των γυναικών. Βέβαια οι επιστήμονες διατείνονται ότι αυτή η διαφορά μεγέθους δεν συνιστά και διαφορά στην ευφυΐα μεταξύ των 2 φύλων, αλλά εγώ θα τους δώσω μια ευκαιρία να το ξανασκεφτούν και να καταλάβουν το λάθος τους...

Ο εγκέφαλος είναι το όργανο που καταναλώνει την περισσότερη ενέργεια
Κατά πάσα πιθανότητα και να μην το ξέρατε θα το περιμένατε αυτό. Ας δούμε τι συμβαίνει ακριβώς. Ο ανθρώπινος εγκέφαλος χρειάζεται το 15% του αίματος που παράγει η καρδιά για να λειτουργήσει, καθώς και 20% του συνολικού οξυγόνου. Το παράξενο είναι ότι την περισσότερη ενέργεια την καταναλώνει ο εγκέφαλος, όταν ξεκουραζόμαστε (χωρίς να κοιμόμαστε), κάτι για το οποίο δεν έχει βρεθεί ο λόγος που γίνεται. Για να λειτουργήσει λοιπόν σωστά ο εγκέφαλος, 3 μεγάλες εγκεφαλικές αρτηρίες παρέχουν σε μόνιμη βάση οξυγόνο. Αν μια απ'αυτές σταματήσει, το εγκεφαλικό είναι προ των πυλών.

Ο εγκέφαλος αυτός δεν αισθάνεται πόνο
Αν ποτέ αναρωτηθήκατε (αν φτάσατε να διαβάζετε ως εδώ, τότε παίζει και να έχετε αναρωτηθεί όντως) γιατί όταν κάποιος υποβάλλεται σε εγχείρηση στον εγκέφαλο (συνήθως σε καρκίνο) δεν τον ναρκώνουν, ο λόγος είναι ότι ο εγκέφαλος δεν έχει αισθητήρες πόνου και ως εκ τούτου ο ασθενής δεν νιώθει πόνο. Ο λόγος τώρα που παρ'όλα αυτά έχουμε πονοκεφάλους είναι γιατί παρόλο που στον εγκέφαλο δεν υπάρχουν αυτοί οι αισθητήρες, δεν ισχύει το ίδιο και για την μεμβράνη που περιβάλλει τον εγκέφαλο, καθώς και τα αιμοφόρα αγγεία. Δεν είναι ακόμα ξεκάθαρο αν είναι αυτές οι περιοχές που προκαλούν τον πονοκέφαλο αλλά παίζουν και αυτές το ρόλο τους αρκετά.

Τα εγκεφαλικά κύτταρα ανανεώνονται
Κράτησα το καλύτερο για το τέλος, σαν δώρο για όσους έριξαν μια ματιά έστω στο άρθρο... Άλλος ένας μύθος (μετά απ'αυτόν της χρησιμοποίησης του 10% του εγκεφάλου), ο οποίος κρατούσε για πάρα πολλά χρόνια, καταρρίπτεται πανηγυρικά. Έρευνες τα τελευταία 10 και πλέον χρόνια, απέδειξαν ότι το μεγαλύτερο ποσοστό των εγκεφαλικών κυττάρων ανανεώνονται. Αυτό φαντάζομαι θα είναι φοβερό νέο για όσους έχουν καταστραφεί απ'το ποτό ή το τσιγαριλίκι και μετράνε πόσα εγκεφαλικά κύτταρα τους έχουν απομείνει. Μπορείτε να καείτε ελεύθερα φίλοι μου (τουλάχιστον από θέμα εγκεφαλικών κυττάρων, γιατί υπάρχουν καμμιά 100αρια άλλα προβλήματα που δημιουργούνται απ'αυτά)!!!

Ενδιαφέρουσες ή όχι αυτές ήταν κάποιες πληροφορίες σχετικά με τον εγκέφαλό μας. Στην επόμενη συζήτηση περί ανέμων και υδάτων με τους φίλους σας, πετάξτε καμμία απ'αυτές για να τους ψαρώσετε. Προσέξτε όμως να κολλάει με το θέμα που συζητάτε. Μην μιλάνε οι φίλοι σας για το μπικίνι της Ελευθερίας Ελευθερίου ή τον γάμο της Κατερίνας Παπουτσάκη (απ'ότι εντόπισα αυτό είναι το hot θέμα των ημερών) και εσείς πείτε: "Δε ξέρω αν το ξέρετε αλλά δε χρησιμοποιούμε μόνο το 10% του εγκεφάλου μας!". Το πιο πιθανό είναι να τους έχεις πείσει για το αντίθετο...

Πηγές του άρθρου: livescience.com, discovermagazine.com, medicinet.com, newscientist.com, sciam.com και nativeremedies.com

11 σχόλια:

  1. Σε περίπτωση που κάποιος (κάποιος που το έχει σπουδάσει το αντικείμενο π.χ.-ναι εσένα εννοώ) θέλει να συμπληρώσει κανά ενδιαφέρον trivia, ευπρόσδεκτος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η επιστήμη απαντά:
    1) το οτι δεν χρησιμοποιούμε το 10% μόνο του εγκεφάλου μας είναι γνωστό στην επιστημονική κοινότητα εδω και χρόνια και όντως την πεποίθηση αυτή την διατηρούσαν φιλμ επιστημονικής φαντασίας.
    2) όντως μέχρι τον δευτερο χρόνο ο εγκέφαλος μας αναπλάσεται και δημιουργεί βασικές συνδέσεις, ωστόσο αυτό, δεν έχει σχέση με τον όγκο του εγκεφάλου, ο οποιος φυσικά και συνεχίζει να μεγαλώνει. Δευτερον, αυτό δεν σημαίνει οτι δεν μαθαίνει ακόμα περισσότερα πράγματα κατα την περίοδο μετά απο εκείνον τον χρόνο.Εξάλλου, Η ευφυϊα έχει σχέση με την δυνατότητα συνδέσεων των νευρώνων μεταξύ τους και όχι με το πόσο μεγάλο τον έχεις (τον εγκέφαλο) "size doesn't count"!!!
    3) εγκέφαλος όντως καταναλώνει περισσότερη ενέργεια καθώς ξεκουράζεται...προσοχή! όταν ο εγκέφαλος ξεουράζεται, το σώμα βρίσκεται σε ηρεμία...άρα..όντως ο εγκέφαλος καταναλώνει περισσότερη ενέργεια απο το υπόλοιπο σώμα...όταν ξεκουράζεται..αν κλείσει και αυτός, αλοίμονό μας!!!
    3) Όσον αφορά τον πόνο: όντως δεν έχουμε υποδοχείς αίσθησης γενικά στον εγκέφαλο(πίεση, αφή, θερμοκρασία, πόνος) και οι πονοκέφαλοι οφείλωνται κυρίως στην τάση των εξωτεικών καλυπτρικών περιοχών, αλλά δεν χειρουργούμε χωρίς αναισθησία επειδή δεν πονάει ο άλλος και γουστάρουμε να τον έχουμε ξύπνιο με το κρανίο,
    "τέρμα" εκτεθημένο splatterια, ωσή στην μυθολογία,σαν τον Δια που γέννησε την ΑΘηνά, αλλά επειδή έτσι είναι δυνατόν να ελέγχουμε παράλλήλα, αν το μέρος που θέλουμε να χειρουργήσουμε, δεν επηρρεάζει κάποια ζωτική λειουργεία, η οποία ενδεχόμενα μπορεί να παραμείνει λειτουργική μετά απο μια τέτοια παρέμβαση, μέσω της επικοινωνίας με τον ασθενή μας. Σε αυτή την περίπτωση δηλ, ο ασθενής είναι και βοηθός μας.
    4) ελάχιστες περιοχές του εγκεφάλου έχουν νευρώνες(κύταρα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος) που μπορούν να αναννεωθούν. Αυτό που γίνεται και ανατάσωνται οι λειτουργείες που προκαλούνται απο διάφορες βλάβες (και λέγεται πλαστικότητα του εγκεφάλου) είναι οτι ο εγκέφαλος έχει την ιδιότητα να κάνει νέες συνδέσεις μεταξύ των υπόλοιπων νευρώνων. Αυτό στο παράδειγμά του 'αρθου σημαίνει οτι άν έχεις κάψει εγκεφαλικά κύτταρα με μπάφους, κόλλες βενζίνες, ποτά κτλ τα κύτταρά σου δεν ανανεώνονται, αλλά τα υπολοιπα εναπομείναντα κύτταρα κάνουν περισσότερες συνδέσεις για να καλυψουν το κενο.....φευ!! ¨Οχι και τόσο θα έλεγα γιατί φανταστείτε να έχετε έναν 7πύρινο επεξεργαστή που χάνει τον ένα πυρήνα και οι υπόλοιποι 6 χρειαζονται να κάνουν δουλειά για 7...και μάλλιστα να μην είναι και τόσο "εξειδικευμένοι" στην δουλειά που έκανε ο έβδομος.

    Ε. Ανυφαντή
    Κλ.Νευροψυχολόγος MSc

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Δεσποινίς Ανυφαντή ήσασταν απολαυστική χωρίς υπερβολή. Κάτι τέτοιο περίμενα σαν σχόλιο (αν και το περίμενα από κάποιους άλλους ψυχολόγους...).Ευχαριστώ πολύ για το χρόνο σας, μια και είστε το άτομο με το μεγαλύτερο σχόλιο (ως άντρας έχω το κλασσικό κόλλημα με τα μεγέθη!παρεπτιτόντως μου δώσατε θέμα για επόμενο άρθρο) τους 2 μήνες που λειτουργεί αυτό το blog. Ελπίζω να πείτε τη γνώμη σας και σε άλλα άρθρα, παλιά και νέα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Έχουν σχολιάσει και άλλοι; (αρσενικά και θηλυκά μαζί εννοώ...)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Όχι σε κάθε άρθρο αλλά υπάρχουν σχόλια και αντρών και γυναικών (περισσότερο αντρών αν δε κάνω λάθος) σε αρκετά άρθρα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Θα ήθελα την άποψη σας για την λειτουργία του εγκεφάλου εν ώρα ύπνου!!! Εεεεεεευχαριστώ...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Απαντήσεις
    1. Και αν ναι πάνω σε ποιό θέμα εννοείτε;Πάνω στα όνειρα ή στην ηρεμία γενικά;

      Διαγραφή
    2. Εάν τα όνειρα εντάσσονται στην εγκεφαλική λειτουργία, που μάλλον εντάσσονται, περισσότερο ενδιαφέρομαι για αυτά. Όσο για την ηρεμία γενικά, πιστεύω ότι είναι πρώτα δουλειά της ψυχής και έπειτα του εγκεφάλου... ή κάνω λάθος; Ευχαριστώ για τις απαντήσεις εκ των υστέρων!

      Διαγραφή
    3. well...κατ αρχήν συγνώμη για την καθυστερημένη απάντηση.. δεν πέρνω feedback απο κάπου οτι έχω κάποιο σχόλιο...στην ερώτησή σου περιλαμβάνεις ένα θεμελιώδες ερώτημα, το οποίο απασχολεί πολλούς...σώμα(εν προκειμένω εγκέφαλος) ή ψυχή...σώμα....ψυχή...σώμα...ψυχή...σώμαψυχή...σμψχ;;;μήπως μιλάμε για το ίδιο πράγμα;; η ψυχή είναι παράγωγο του σωματος και χωρίς αυτό το σώμα (τουλάχιστον στην γή-για την ζωή μετα θάνατον θα σε γελάσω)δεν υπάρχει ψυχή...είναι το σύνολο των αλληλεπιδράσεων -χημικοηλεκτρικών παραγόντων και περιβάλοντος που μόνο ΕΝΑΣ άνρθρωπος έχει βιώσει...
      Οπότε ελπίζω να απάντησα κάπως στην ερώτησή σου..
      Αυτό που εννοούσα εγώ "ηρεμία", αναφερόμουν στην ηρεμία του ύπνου..καθώς άλλο ο ύπνος γενικά -κατάσταση ηρεμίας- και άλλο τα όνειρα...τα όνειρα περιλαμβάνονται στην λειτουργεία του ύπνου...

      Διαγραφή
  8. http://www.latimes.com/health/boostershots/la-heb-intelligence-brain-connections-20120802,0,2842077.story

    ΑπάντησηΔιαγραφή